کپو بافی دزفول
- Hits: 17423
- دسته: مهارت دست بافته های سنتی
حدود 400 الي 500 سال، بافت کپو در روستاهاي دهستان شهيون و عمدتا روستاي پامنار استان خوزستان به‌دليل وجود نخلستان در اين روستا رواج دارد.
کپو در گويش محلي دزفولي، به ظرف حصيري کروي سر دار که از برگ خرما و کرتک بافته مي‌شود، اطلاق مي‌گردد. قبل از اين پسوند (کرتله) را به دنبال داشت اما امروزه به گفتن کپو اکتفا مي‌شود. اين محصول توسط زنان و دختران روستايي بافته مي‌شود. علي الظاهر اين کلمه، يعني (کپوکرتله) در زبان محلي روستاييان اين منطقه غير از محصول فوق الشاره کاربرد لغوي ديگري نداشته است .
روش بافت: براي بافت دو مرحله لازم است : 1. تهيه مواد اوليه 2. بافت
- تهيه مواد اوليه: ابتدا برگ‌هاي سبز را از درخت نخل چيده در سايه خشک مينماييم .کرتک را چيده و در سايه خشک مينماييم .
- روش بافت: ابتدا چند ساعت قبل از بافت مقدار لازم برگ خرما را در آب مي‌خيسانيم. آن‌ها را از طول برش مي‌زنيم. بعد مقداري پيش (برگ درخت نخل) در دست گرفته و گره‌اي وسط آن قرار مي‌زنيم. سپس کرتک را درون انتهاي آن‌ها قرار داده و پيش‌ها را به دور آن‌ها مي‌پيچانند تا کف کپو درست شود. سپس به دلخواه قوس بدنه آن را تعيين مي‌کنيم، تا به لبه آن برسد. براي سر کپو نيز دايره محدبي درست مي‌کنيم.
کپو اقتباسي از آجر کاري‌هاي دزفول که به شهر آجر معروف است مي‌باشد. (به عبارت ديگر نقش‌هاي مورد استفاده در کپو بر گرفته از نقوش آجر‌کاري مي‌باشد). نام کپو نامي محلي و منحصر به فرد است . گرچه امروزه ديگر شهرهاي خوزستان و حتي برخي ديگر از استان‌ها در تلاش بافت کپو هستند اما:
خال مهرويان سياه و دانه فلفل سياه هر دو جان سوزند اما اين کجا و آن کجا
کپو هديه خدا به روستايان شهيون است.
ابزار و لوازم مورد استفاده عبارتند از:
ابزار: سوزن لحاف دوزي و قيچي.
مواد: برگ درخت نخل (پيش) و کرتک، که گياهي خودرو و در باغات به عنوان گياه هرز شناخته مي‌شود و نخ‌هاي الوان.
